Wpisani w dzieje Radomia. Pięćset pięćdziesiąta rocznica przybycia oo. Bernardynów do Radomia (1468-2018)

pod redakcją

ks. Michała Krawczyka

i Aleksandra Krzysztofa Sitnika OFM

Wstęp

Dzieje Radomia wraz z istniejącym tam klasztorem bernardynów niezwykle twórczo wpisane są w losy Polski i Polaków. Zakonnicy w brązowych habitach osiedlili się tutaj z woli króla Kazimierza Jagiellończyka w 1468 roku. Dzięki funduszom mieszczan i okolicznej szlachty wybudowali murowany klasztor i jednonawowy gotycki kościół pod wezwaniem św. Katarzyny Męczenniczki. XV-wieczne zabudowania klasztorno-kościelne uznawane są dzisiaj za pomnik historii. Podjęta przez bernardynów uboga posługa – w duchu św. Franciszka z Asyżu – trwała owocnie do carskiej kasaty w 1864 roku. Ponownie została ona podjęta w 1936 roku, dzięki przychylności administratora apostolskiego diecezji sandomierskiej Antoniego Kasprzyckiego, i trwa do dzisiaj. Bernardyni radomscy oparli ją na dwóch filarach: wieczystej adoracji Najświętszego Sakramentu i kulcie Niepokalanego Poczęcia NMP w otaczanym czcią od XVII wieku obrazie Matki Bożej z Dzieciątkiem, aby zapalać wśród wiernych nową nadzieję.

Bernardyni od pięciu i pół wieku sprawują duchową i materialną opiekę nad dziedzictwem jednego z najstarszych klasztorów w Prowincji Niepokalanego Poczęcia NMP. Zostało ono opisane przez grono różnych naukowców w niniejszej książce pod tytułem Pięćset pięćdziesiąt lat obecności oo. Bernardynów w Radomiu 1468–2018, powstałej dla uczczenia tego wielkiego jubileuszu.

Niniejsza praca zbiorowa stanowi naukowy przyczynek do historii bernardyńskiego zakonu, dziejów Radomia oraz historii sztuki i architektury sakralnej tego regionu. Ukazuje również ogrom pokoju i dobra, które na tej ziemi przez pokolenia nieśli i wciąż niosą bracia w brązowych habitach, naśladowcy Biedaczyny z Asyżu. Poprzez wierność Bogu i Ojczyźnie stanowią oni nieprzerwanie od pięciuset pięćdziesięciu lat ostoję dla tych, którzy chcą skorzystać z powierzonego im franciszkańskiego charyzmatu.

o. Teofil Czarniak OFM

Minister Prowincjalny

608 stron, format: 146×210 mm, oprawa twarda

wywiad z ks. Michałem Krawczykiem na antenie Radia Plus Diecezji Radomskiej:

https://radioplus.com.pl/diecezja-radomska/wpisani-w-dzieje-radomia-35080

Spis treści

Teofil Czarniak OFM, prowincjał bernardynów

Wstęp

Egidiusz Jarosław Włodarczyk OFM, definitor prowincji oo. Bernardynów

Przedmowa

I. Historia

Kajetan Jan Grudziński OFM, Aleksander Krzysztof Sitnik OFM

Klasztor oo. Bernardynów w Radomiu, 1468-1968. Szkic historyczny

Dariusz Kupisz

Bernardyni w dziejach Radomia i regionu radomskiego w czasach staropolskich

Patrycja Gąsiorowska

Kaznodziejstwo u bernardynów radomskich w XVI wieku

Ks. Tomasz Moskal

Księgozbiór bernardynów radomskich w świetle inwentarzy z zasobu Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu

Elżbieta Orzechowska

Bernardyni radomscy w życiu narodu polskiego w XIX wieku

Aleksander Krzysztof Sitnik OFM

Rewindykacja radomskiego klasztoru bernardynów i jego losy w czasie II wojny światowej, 1936-1945

Alojzy Pańczak OFM

Trzeci Zakon Franciszkański przy kościele OO. Bernardynów w Radomiu w latach 1936–1959

Władysław Czarniak OFM

Działalność duszpasterska bernardynów radomskich na przestrzeni ostatnich 50 lat (1968-2018)

Krzysztof Busse

Klasztor Ojców Bernardynów w Radomiu w dokumentach aparatu bezpieczeństwa (1945–1990) – zarys problemu

II. Historia sztuki

Ks. Michał Krawczyk

Kościół i klasztor oo. Bernardynów w Radomiu jako przykład jednego z najlepiej zachowanych średniowiecznych założeń bernardyńskich w Polsce

Cyprian Janusz Moryc OFM

Konfesja św. Restytuta w kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Radomiu

Andrzej Efrem Obruśnik OFM

Radomskie portrety trumienne w zbiorach Muzeum Prowincji Ojców Bernardynów w Leżajsku

Wiktor Zygmunt Łyjak

Organy w kościele Bernardynów radomskich

Paweł Puton

Obiekty małej architektury sakralnej wokół zespołu klasztornego oo. Bernardynów

III. Teologia

Czesław Gniecki OFM

Pobożność eucharystyczna św. Franciszka z Asyżu jako wzór i drogowskaz dla jego naśladowców dzisiaj (w odniesieniu do wspólnoty Braci Mniejszych oraz wiernych w Radomiu)

Romuald Kośla OFM

Chwalebna Dziewica Maryja w odwiecznym planie zbawienia na podstawie wybranych kazań św. Bernardyna ze Sieny

Contens

Teofil Czarniak OFM, provincial of Bernardine

Introduction

Egidiusz Jarosław Włodarczyk OFM, Definitor of the province of Berdnardine Fathers

Preface

I. History

Kajetan Jan Grudziński OFM, Aleksander Krzysztof Sitnik OFM

The Monastery of Bernardine Fathers in Radom, 1468-1968. A historical sketch

Dariusz Kupisz

The Bernardines in the History of Radom and Radom Region

Patrycja Gąsiorowska

Preaching by Radom’s Bernardine Friars in  the sixteenth  century

Ks. Tomasz Moskal

Book of the Bernardines of Radom in the light of inventories from the Diocesan Library in Sandomierz

Elżbieta Orzechowska

The Franciscans of St. Bernard of Radom in the life of the Polish Nation in the 19th Century

Aleksander Krzysztof Sitnik OFM

Revindication of th Bernardine Friary in Radom andits fate during the Second World War 1936-1945

Alojzy Pańczak OFM

3^rd Franciscan Order based at the Bernardine Church in Radom during the years 1936 to 1959

Władysław Czarniak OFM

Pastoral  activity of Bernardine Friars in Radom over the last 50 years. (1968-2018)

Krzysztof Busse

Bernardines Monastery in Radom in documents of the security service (1945-1990) – outline of the problem

II. History of art

Ks. Michał Krawczyk

The Bernardine Church and Monastery in Radom as an Example of One of the Best Preserved Medieval Bernardine Establishments in Poland

Cyprian Janusz Moryc OFM

Confession of the Saint  Restytuta in the church of Saint Catherine of Alexandria  In Radom

Andrzej Efrem Obruśnik OFM

Radom’s coffin portraits in the collection of the Provincial Museum of the Bernardine Fathers in Leżajsk

Wiktor Zygmunt Łyjak

Organs of the Bernardine Church in Radom

Paweł Puton

Objects of small sacred architecture around the Bernardine monastery

III. Theology

Czesław Gniecki OFM

Eucharistic piety of Saint Franciss of Assisi as a model and signpost for his followers today (with reference to the community of the Friars Minor and the faithful in Radom)

Romuald Kośla OFM

The glorious Virgin Mary in the eternal plan of salvation based on the chosen Sermons  of St. Bernardvb of Siena