Wprowadzenie

Św. Jan Paweł II adhortacji apostolskiej Vita consecrata zaraz na początku zwraca uwagę na potrzebę dziękczynienia Bogu za obecność w Kościele i w świecie zakonów i instytutów zakonnych oraz innych form życia konsekrowanego, stanowią one bowiem Jego wielki dar dla Kościoła i ludzkości (VC 2). Autor w zakończeniu dokumentu powraca do dziękczynienia, by zachęcić osoby zakonne do wpatrywania się w bogatą przeszłość swojego zakonu po to, aby „budować nową wielką historię” (VC 110). Z okazji Roku Życia Konsekrowanego na taką postawę wskazuje również papież Franciszek w Liście apostolskim do osób konsekrowanych, w którym zachęca  wszystkie wspólnoty chrześcijańskie do przeżywania tego czasu przede wszystkim, „aby podziękować Panu i z wdzięcznością przypomnieć o otrzymanych darach, które nadal otrzymujemy za pośrednictwem świętości założycieli i założycielek oraz wierności własnemu charyzmatowi tak wielu osób konsekrowanych”. Trzeba więc „pochwalić się” otrzymanymi od Boga darami i współbraćmi, którzy poprzez wierność charyzmatowi zakonu doszli do szczytów doskonałości i świętości życia.

Spojrzenie w przeszłość i postawa wdzięczności Bogu za udzielone dobra ma prowadzić osoby zakonne do jeszcze większego zaangażowania w służbę Bogu i ludziom i do „przeżywanie teraźniejszości z pasją”, co członków zakonu ma skłaniać do uważnego wsłuchiwania się w głos Ducha Świętego, by na co dzień coraz gorliwiej żyć Ewangelią i z pasją iść za Chrystusem we wspólnocie Kościoła, zgodnie z wskazaniami Założyciela, a wspólnoty zakonne winno prowadzić do umacniania nadziei na przyszłość. Papież Franciszek w swoim liście do osób konsekrowanych zachęca, aby mimo przeżywania różnych trudności tę przyszłość „przyjąć z nadzieją” i pełnym zaufaniem Opatrzności Bożej.

Każdy zakon powinien „wspominać i opowiadać swoją chwalebną przeszłość” i patrzeć w przyszłość z nadzieją dokonywania, w uległości natchnieniom Ducha Świętego, wielkich dzieł w Kościele i w dzisiejszym świecie. Z tytułu Roku Życia Konsekrowanego chcemy ukazać niektóre aspekty życia i działalności franciszkańskiej wspólnoty Zakonu Braci Mniejszych w Polsce, a także w duchu papieskiego listu popatrzeć na przeszłość naszej Prowincji i ukazać wybrane aspekty jej bogatej i świetlanej historii. Niektóre kwestie działalności bernardynów zostały już omówione w opracowaniu pt. Pięćset pięćdziesiąt lat obecności oo. Bernardynów w Polsce (1453-2003)[1], które zostało opublikowane z okazji jubileuszu 550-lecia Prowincji Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny Zakonu Braci Mniejszych w Polsce. Przedstawione w nim tematy znalazły w niniejszej publikacji (chociaż nie jest to jej celem) dopełnienie. Zamieszczone niżej teksty kładą nacisk na dorobek bernardynów widziany jako wkład w życie Kościoła i Ojczyzny. Nie wyczerpują one wszystkich aspektów życia i działalności bernardynów, a tylko przybliżają niektóre, aby ich świadomość zachęciła, na zakończenie Roku Życia Konsekrowanego, do dziękczynienia Bogu i uwielbiania Go za wszelkie dobro.

[1] Pięćset pięćdziesiąt lat obecności oo. Bernardynów w Polsce (1453-2003), red. W. F. Murawiec, D. A. Muskus, Kalwaria Zebrzydowska 2006.

str. 442, format 140×200 mm, oprawa miękka


Spis treści

 

Wprowadzenie

 

Patrycja Gąsiorowska

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk w Krakowie 

Zarys dziejów zakonów franciszkańskich na ziemiach polskich do 1454 roku z uwzględnieniem działalności św. Jana Kapistrana

 

Salezy Bogumił Tomczak OFM

Poznań

Klasztory bernardyńskie w Polsce w jej granicach historycznych

 

Czesław Gniecki OFM

WSD oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej

Bernardyńscy świadkowie świętości i ideałów franciszkańskich

 

Egidiusz Jarosław Włodarczyk OFM

WSD oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej

Bernardyni głosicielami Słowa Bożego

 

Oktawian Roman Jusiak OFM

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie

Sanktuaria bernardyńskie i specyfika bernardyńskiego duszpasterstwa

 

Marceli Ryszard Gęśla OFM

Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza w Przeworsku

Działalność misyjna Ad gentes na Ukrainie

 

Oktawian Roman Jusiak OFM

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie

Bernardyńskie szkoły dla młodzieży świeckiej

 

Oktawian Roman Jusiak OFM

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie

Aktywność społeczna i patriotyczna bernardynów

 

Aleksander Krzysztof Sitnik OFM

WSD oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej

Piśmiennictwo bernardyńskie XV–XXI wieku  

 

Ryszard Żmuda

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Stan badań bibliologicznych o bibliotekach klasztornych bernardynów w Polsce za lata 1918-2015

 

Julian Mieczysław Śmierciak OFM

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie

Działalność muzyczna i organmistrzowska bernardynów

 

Cyprian Janusz Moryc OFM

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie

„Nadmierne nowe osobliwości”. Artystyczna działalność bernardynów polskich w okresie nowożytnym