Sanktuarium Matki Bożej Rzeszowskiej 1513–2013

Historia Sanktuarium Matki Bożej Rzeszowskiej swoimi początkami sięga roku 1513. Właśnie wtedy, w uroczystkosć Wniebowzięcia, 15 sierpnia, rzeszowski mieszczanin Jakub Ado doświadczył cudownego widzenia Matki Bożej i usłyszał Jej słowa: „Chcę na tym miejscu chwałę Syna mego widzieć i nieść pociechę utrapionym”. Jak mówi legenda, na drzewie gruszy, na którym zjawiła się Najświętsza Panienka Ado znalazł figurę Maryji z Dzieciątkiem Jezus na rękach.

W roku 2013 minęło 500 lat od tego wydarzenia i 2590 od koronacji figury. Dla Bernardynów, stóżów Sankturanium powstałego na miejscu objawienia, była to okazja do uroczystych obchodów. Nadano im nazwę Wielki Jubileusz Sanktuarium. […]

Spis treści

[Contens]

Wprowadzenie

[Introduction]

1. inf. dr Wiesław Szurek, Wikariusz Biskupi

Kazanie wygłoszone 25 XI 2013 roku w Bazylice Wniebowzięcia NMP w Rzeszowie na otwarcie Sympozjum

[Sermon preached on 25 XI 2013 in the Basilica of St Mary’s Assumption for the opening of the symposium]

Część I

Fundacja i jej dzieje

dr Patrycja Gąsiorowska [Polska Akademia Nauk w Krakowie]

Franciszkanie na ziemiach polskich do roku 1453

[Franciscan Fathers on Polish lands until 1453]

1. dr hab. Ks. Stanisław Nabywaniec [Uniwersytet Rzeszowski]

Bernardyni w (archi)diecezji przemyskiej i diecezji rzeszowskiej (1465-2012)

[Bernardine Fathers in the (arch)diocese of Przemyśl and Rzeszów (1465-2012)]

1. zw. dr hab. Feliks Kiryk [Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie]

Rzeszów w okresie rozwoju i pomyślności w XVI i XVII wieku

[History of old Rzeszow]

1. dr hab. ks. Andrzej Bruździński [Uniwersytet Papieski im. Jana Pawła II w Krakowie]

Dzieje kultu Matki Bożej w sanktuarium bernardynów w Rzeszowie w okresie staropolskim

[History of Our Lady’s cult in the sanctuary of Bernardine fathers in Rzeszów during the Old Polish period]

dr hab. ks. Tomasz Moskal [Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II w Lublinie]

Mikołaj Spytek Ligęza z Bobrku herbu Półkozic (ok. 1562-1637)

[Mikołaj Spytek Ligęza from Bobrek of Półkozic coat of arms (about 1562-1637)]

1. dr hab. Tadeusz M. Trajdos [Uniwersytet Warszawski]

Fundacja i dotacja klasztoru bernardynów w Rzeszowie

[Foundation and Dotation of the Monastery of Bernardines in Rzeszów]

dr Krzysztof Witkowski [Muzeum Technik Ceramicznych w Kole]

Struktura wewnętrzna klasztoru oo. Bernardynów w Rzeszowie w latach 1629-1772

[Internal structure of the Bernardine Friary in Rzeszów between 1629 and 1772]

dr Aleksander Krzysztof Sitnik OFM, mgr Kazimierz Żuchowski OFM [Wyższe Seminarium Duchowne oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej]

Dokumenty pergaminowe z 1898 i 1857 roku pochodzące z archiwum klasztornego oo. Bernardynów w Rzeszowie, przechowywane w Archiwum Prowincji oo. Bernardynów w Krakowie

[Parchment documents from 1898 and 1857 from the Archives in Bernardine Fathers’ Monastery in Rzeszów, kept in the Archives in Bernardine Fathers’ Province in Kraków]

1. zw. dr hab. Roland Prejs OFMCap [Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II w Lublinie]

Zakony w galicyjskiej rzeczywistości zaboru austriackiego (1773-1918)

[Religious orders in the Galician reality of Austrian occupation]

dr Aleksander Krzysztof Sitnik OFM [Wyższe Seminarium Duchowne oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej]

Tercjarstwo i bractwa zrzeszone przy bernardyńskim kościele pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP w Rzeszowie w XVIII-XX wieku

[Third Franciscan Order and brotherhoods associated with the Bernardine church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Rzeszow in XVIII-XX]

mgr lic. Marek Miławicki OP [Uniwersytet Papieski im. Jana Pawła II w Krakowie]

„Liber Miraculorum” o. Cypriana Jurkiewicza OFM z lat 1915-1938. Przyczynek do badań nad kultem figury Matki Boskiej Rzeszowskiej i obrazu św. Antoniego w sanktuarium bernardynów rzeszowskich

[Father Cyprian Jurkiewicz’s  OFM „Liber Miraculorum” covering years 1915 -1938; a contribution to an examination of the cult of Our Lady of Rzeszow’ statue and of St Anthony’s painting in the Fathers Bernardine’s sanctuary in Rzeszów]

dr Sławomir Brzozecki OP [Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II w Lublinie]

Klasztor Ojców Bernardynów w Rzeszowie w czasie II wojny światowej

[Bernardine Fathers’ monastery in Rzeszów during the World War II]

Część II

Sztuka i konserwacja

dr Cyprian Janusz Moryc OFM [Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II w Lublinie]

Co robi złoto na ołtarzu? Charakterystyczne elementy formalne kompozycji architektoniczno-artystycznej kościołów bernardyńskich

[What is the purpose of gold on the altar? Characteristic elements that form the architectural and artistic compositions of Bernardine churches]

dr Janina Dzik [Kraków]

Inspiracje włoskie w osiemnastowiecznej polichromii kościoła Bernardynów w Rzeszowie. Ze studiów nad polskim malarstwem monumentalnym w XVIII wieku

[Italian inspirations in 18th century wall-painting of the Bernardine church in Rzeszów. From studies of Polish monumental painting in the 18th century]

1. dr hab. Aneta Kramiszewska [Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II w Lublinie]

Opowieść założycielska rzeszowskiego sanktuarium w świetle źródeł ikonograficznych

[The foundation history of the sanctuary in Rzeszów in the light of iconographic sources]

mgr Agata Dworzak [Uniwersytet Jagielloński w Krakowie]

Zapomniany kult wizerunku Matki Boskiej w kościele bernardyńskim w Rzeszowie

[The forgotten cult of the image of Saint Mary in the Bernardine’s church in Rzeszów]

mgr Inga Platowska-Sapetowa [Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II w Lublinie]

Słodki owoc drzewa gruszkowego. Matka Boża Patronka Miasta Rzeszowa i Jej ikonosfera

[„Sweet fruit of the pear tree”. Mother of God the Patroness of Rzeszów and her iconography]

dr Dobrosława Horzela [Uniwersytet Papieski im. Jana Pawła II w Krakowie]

Figura Matki Boskiej Rzeszowskiej – problematyka formy

[The figure of the Virgin Mary of Rzeszów – formal issues]

mgr Ewelina Dziopak-Gruszczyńska [Konserwator dzieł sztuki w Rzeszowie]

Prace konserwatorskie przy gotyckiej rzeźbie Matki Boskiej Rzeszowskiej z 3 ćw. XV w.

[Conservation of the gothic sculpture of Saint Mary of Rzeszów from late 15th century]

dr Julian Mieczysław Śmierciak OFM [Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II w Lublinie]

Organy w Bazylice Wniebowzięcia NMP oo. Bernardynów w Rzeszowie. Badania historyczno – instrumentoznawcze

[The Organ in the Basilica of the Assumption BVM of the Bernardine Fathers in Rzeszów. A Historical Research]

mgr Marta Nikiel [Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Rzeszowie]

Zakres prac remontowo – konserwatorskich w latach 1945-2012

[The scope of maintenance and repair works in 1945-2012]

Część III

Teologia i duszpasterstwo

dr hab. Benedykt Jacek Huculak OFM [Klasztor oo. Bernardynów w Krakowie]

Szczególna więź Maryi Panny z Osobami Trójcy i pierwszy tego wyraz w Niepokalanym Poczęciu

[Peculiar Bonds of the Blessed Virgin Mary with the Persons of the Holy Trinity and its First Fruit in Her Immaculate Conception]

dr Bartłomiej Jakub Mazurkiewicz OFM [Wyższe Seminarium Duchowne oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej]

Kaznodziejstwo o. Salwatora Radlińskiego (1751-1825) OFM. (Ideał katolika w przepowiadaniu autora)

[Father Salwator Radliński’s sermons (1751-1825) OFM (The ideal Catholic as presented by the author of these sermons)]

1. dr hab. Oktawian Roman Jusiak OFM [Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II w Lublinie]

Sanktuarium Matki Bożej Rzeszowskiej – realizacja funkcji religijno-społecznych

[Sanctuary of Our Lady of Rzeszów – realisation of religious and social functions]

dr Leonard Zdzisław Hryniewski OFM [Wyższe Seminarium Duchowne oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej]

Duszpasterstwo w parafii i sanktuarium Matki Bożej Rzeszowskiej

[The pastoral work in the parish and sanctuary of Our Lady of Rzeszów]

dr Sebastian Michał Feret OFM [Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II w Lublinie]

Celebracja roku liturgicznego w sanktuarium Matki Bożej Rzeszowskiej

[Celebration of the Liturgical Year in the Sanctuary of Our Lady of Rzeszów]

dr Wiktor Piotr Tokarski OFM [Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II w Lublinie]

Nowa Ewangelizacja w Sanktuarium Matki Bożej Rzeszowskiej w latach 2008-2014

[New Evangelization in the Shrine of Our Lady of Rzeszów in 2008-2014]

dr ks. Tomasz Bać [Wyższe Seminarium Duchowne w Rzeszowie]

Rola sanktuarium ojców Bernardynów w diecezji rzeszowskiej

[The role of Bernardine Fathers’ sanctuary in the diocese of Rzeszów]

mgr Juliusz Marcin Chłanda OFM [Klasztor oo. Bernardynów w Łodzi]

Cherubin Julian Pająk OFM (1940-2006) jeden z wybitniejszych duszpasterzy bernardyńskich w Rzeszowie

[Cherubin Julian Pająk OFM (1940-2006) one of the most outstanding bernardine pastors in Rzeszów]